W weekend 10-11 lipca w Lublinie odbyły się obchody upamiętniające Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa na Wołyniu. Pracownicy i podopieczni lubelskiego Hufca Pracy oraz dzieci ze świetlicy środowiskowej przy hufcu brały udział w przedsięwzięciach organizowanych w ramach obchodów.
Zapraszamy do przeczytania relacji z wydarzeń, przygotowanej przez komendanta HP w Lublinie Jacka Burego.
W miniony weekend w Lublinie odbyły się uroczystości upamiętniające rodaków pomordowanych na Wołyniu i Kresach Południowo-Wschodnich. Ich katami byli nacjonaliści z Ukraińskiej Powstańczej Armii. Historycy obliczają, że na Wołyniu z rąk UPA zginęło około 60 tysięcy Polaków. Ten mord przerażał i przeraża do dziś, także ze względu na formę – okrucieństwo, którego zrozumieć nie sposób. Na wołyńskich cmentarzach, na których w wielu miejscach leżą ofiary ludobójstwa, rokrocznie w wakacje pracują uczestnicy OHP i wolontariusze z całej Polski.
W tygodniu inaugurującym obchody upamiętniające męczeństwo Kresowian podopieczni hufca wraz z dziećmi ze świetlicy środowiskowej uporządkowali kwaterę żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK oraz zapalili znicze na żołnierskich grobach.
Tegoroczne obchody Dnia Pamięci Ofiar Ludobójstwa na Wołyniu rozpoczęły się wystawą w lubelskim Oddziale Instytutu Pamięci Narodowej. Dzień później, 9 lipca, w intencji ofiar modlono się w kościele garnizonowym. Wśród pocztów sztandarowych stanął poczet Lubelskiej Wojewódzkiej Komendy OHP, który wystawił Hufiec Pracy. Po mszy uczestnicy przeszli w marszu milczenia pod pomnik Ofiar Ludobójstwa znajdujący się w Lublinie u zbiegu ulic Raabego i Głębokiej. Tu przedstawiciele instytucji państwowych i samorządowych zabierali głos. Motywem przewodnim wystąpień była pamięć i pojednanie. Pod pomnikiem delegacje złożyły wieńce i zapaliły znicze. OHP reprezentowała delegacja w składzie: Dorota Stefańska, kapelan obozów wołyńskich ks. Kamil Zaborek i Jacek Bury.
Tego samego dnia w Hufcu Pracy otworzono oficjalnie Bibliotekę Kresową. W jej zbiorach znajduje się ponad 200 pozycji książkowych o tematyce kresowej oraz periodyki poświęcone historii Wołynia. W Bibliotece znajduje się także dział filmowy. Przy okazji otwarcia Biblioteki zaprezentowano najnowszą publikację środowisk kresowych – album poświęcony 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, będący unikatową, fotograficzną pozycją opowiadającą dzieje żołnierzy Wołynia.
10 lipca Hufiec Pracy zorganizował w zaprzyjaźnionym Domu Kultury Stodoła w Bychawie spotkanie poświęcone historii Wołynia. Były prelekcje, emisja filmu „Zmarłych pogrzebać” w reż. Katarzyny Underwood oraz dyskusja o przeszłości i jej wpływie na teraźniejszość. We wschodni, nostalgiczny nastrój wprowadzał uczestników podczas przerw w dyskusji wychowawca hufca Paweł Mandziarz, grając na akordeonie kresowe pieśni.
11 lipca przypadła kolejna, 78. już rocznica „Krwawej niedzieli”. Wówczas to nacjonaliści z UPA zaatakowali kilkadziesiąt polskich miejscowości jednocześnie. W wielu przypadkach (Zabłoćce, Kisielin, Krymno, Chrynów, Poryck) były to kościoły, w których odprawiano msze. Bezbronni ludzie ginęli pod ciosami siekier, noży, wideł, rzadziej od kuli. Razem z wiernymi ginęli kapłani… Był to kulminacyjny moment wołyńskiego ludobójstwa. Wielu Polaków ratowało się rozpaczliwą ucieczką, wielu pomogli sprawiedliwi Ukraińcy, którzy nie ulegli propagandzie nacjonalistycznej. Ich też wspominano na mszach, przywoływano w przemowach, modlono się za nich. Nie wyparli się swojego chrześcijaństwa, nie zaparli się człowieczeństwa, nie uwierzyli, że „dla dobra sprawy należy zabić” jak chciał teoretyk ukraińskiego nacjonalizmu Dmytro Doncow.
W rocznicę „Krwawej niedzieli” młodzież OHP wraz wychowawcą stawili się na mszy w kościele pw. bł. Jerzego Frassatiego w lubelskiej dzielnicy LSM. Mszę w intencji pomordowanych Kresowian koncelebrował kapelan wakacyjnych obozów na Wołyniu ks. Kamil Zaborek. Po mszy zapalono znicze przy tablicy wołyńskiej umieszczonej w bocznej nawie kościoła. Na koniec podopieczni hufca rozdawali uczestnikom uroczystości okolicznościowe plakietki upamiętniające 78. rocznicę tragicznych wydarzeń na Wołyniu. Plakietki zaprojektował Rafał Warchulski z Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży OHP w Lublinie, a zakup materiałów do produkcji sfinansowała Lubelska Wojewódzka Komenda OHP.
Jacek Bury